TÓM TẮT NHỮNG ĐIỂM QUAN TRỌNG SAU BUỔI HỌP THUẾ (Áp dụng từ 01/2026)

Từ tháng 01/2026, cơ quan thuế sẽ áp dụng hàng loạt thay đổi quan trọng đối với hộ kinh doanh cá thể. Đây là giai đoạn siết chặt quản lý thuế mạnh nhất trong nhiều năm trở lại đây, đặc biệt liên quan đến thuế khoán, hóa đơn đầu vào – đầu ra và thuế TNCN.

Nếu bạn đang kinh doanh quán ăn, cửa hàng bán lẻ, dịch vụ nhỏ… thì những thay đổi này ảnh hưởng trực tiếp đến lợi nhuận thực tế. Bài viết dưới đây sẽ giúp bạn nắm rõ các điểm quan trọng.

1. Bỏ hoàn toàn thuế khoán – Tất cả hộ kinh doanh chuyển sang thuế kê khai

Từ năm 2026, thuế khoán chính thức bị bãi bỏ. Tất cả hộ kinh doanh sẽ chuyển sang chế độ thuế kê khai theo tháng hoặc theo quý.

Đối tượng phải kê khai

• Doanh thu dưới 200 triệu/năm: chỉ kê khai, không phải nộp thuế.

• Doanh thu từ 200 triệu đến 3 tỷ/năm: phải kê khai và nộp thuế theo doanh thu.

• Không còn mức thuế khoán cố định như hiện tại.

Cách tính thuế mới

Thuế được tính dựa trên doanh thu, không được trừ chi phí, cụ thể:

Thuế phải nộp = Doanh thu x Tỷ lệ thuế ngành (khoảng 3% – 5%)

Ví dụ:
Một quán ăn doanh thu 20 triệu/tháng
Thuế phải nộp = 20.000.000 x 3–5%
Số thuế ước tính khoảng 600.000 – 1.000.000 đồng/tháng

Lưu ý quan trọng:

Thuế được tính trên tổng doanh thu của tất cả cửa hàng. Hộ kinh doanh không được trừ chi phí nguyên liệu, điện nước, nhân công hay mặt bằng. Điều này buộc người kinh doanh phải tính toán kỹ để đảm bảo vẫn có lãi.

2. Muốn xuất hóa đơn đầu ra phải có hóa đơn đầu vào

Cơ quan thuế sẽ kiểm tra chặt hơn mối liên hệ giữa đầu vào và đầu ra.

Nguyên tắc:

• Có hóa đơn đầu vào mới được xuất hóa đơn đầu ra.

• Nếu liên tục xuất hóa đơn đầu ra nhưng không phát sinh đầu vào, cơ quan thuế có thể xem đây là hoạt động không có thật và tiến hành kiểm tra.

Hộ kinh doanh cần lưu trữ đầy đủ hóa đơn mua hàng và dịch vụ.

3. Hóa đơn đầu vào lấy từ đâu?

Các loại hóa đơn được chấp nhận:

 (Áp dụng cho ngành ăn uống và nhiều ngành khác)

• Hóa đơn nguyên liệu: gạo, thịt, hải sản, rau củ, dầu ăn, gia vị.

• Hóa đơn bao bì: hộp, túi, ly, chén, bao bì đóng gói.

• Hóa đơn vật dụng và thiết bị: nồi, chảo, bếp, bàn ghế.

• Hóa đơn dịch vụ: tiền điện, nước, Internet, thuê mặt bằng (nếu chủ nhà có xuất hóa đơn).

Trường hợp mua ở chợ:

Hộ kinh doanh được phép lập Bảng kê 01/TNDN kèm chứng từ thanh toán để hợp thức hóa đầu vào.

4. Quy trình để hộ kinh doanh được xuất hóa đơn điện tử

Bước 1: Đăng ký với cơ quan thuế

• Đăng ký sử dụng hóa đơn điện tử có mã xác thực.

• Ký hợp đồng với nhà cung cấp phần mềm hóa đơn (Misa, Viettel, VNPT…).

• Chi phí phần mềm khoảng 300.000 – 500.000 đồng/năm.

Sau 1–3 ngày, cơ quan thuế sẽ xét duyệt và cấp tài khoản.

Bước 2: Sử dụng phần mềm hóa đơn

• Cài đặt phần mềm và đăng nhập tài khoản.

• Mua chữ ký số (USB Token) nếu cần.

• Xuất hóa đơn cho khách hàng khi có yêu cầu.

5. Thuế thu nhập cá nhân cho người lao động từ 2026

Dự thảo 2026 có hai phương án tính thuế mới:

Phương án 1:

• Đến 10 triệu: 5%

• 10–30 triệu: 15%

• 30–50 triệu: 25%

• 50–80 triệu: 30%

• Trên 80 triệu: 35%

Phương án 2:

• Đến 10 triệu: 5%

• 10–30 triệu: 15%

• 30–60 triệu: 25%

• 60–100 triệu: 30%

• Trên 100 triệu: 35%

6. Dự báo năm 2026: Siết chặt quản lý thuế toàn diện

Cơ quan thuế sẽ kiểm tra chặt chẽ hơn, yêu cầu:

• Kê khai đầy đủ, minh bạch.

• Có hóa đơn đầu vào và đầu ra rõ ràng.

• Theo dõi doanh thu – chi phí chặt chẽ.

• Tránh xuất hóa đơn khi không có hoạt động kinh doanh thật.

Đây được dự báo là giai đoạn căng thẳng nhất đối với hộ kinh doanh nhỏ và vừa.

7. Kết luận

Từ 01/2026, hộ kinh doanh sẽ phải thay đổi cách vận hành hoàn toàn: không còn thuế khoán, tất cả chuyển sang kê khai theo doanh thu và hóa đơn điện tử. Điều này giúp thị trường minh bạch hơn nhưng cũng tạo áp lực lớn cho các hộ kinh doanh nhỏ.

Để tránh rủi ro, hộ kinh doanh nên:

• Chuẩn bị quy trình lưu trữ hóa đơn bài bản.

• Ghi chép doanh thu rõ ràng hằng ngày.

• Tính toán lại giá bán và chi phí vận hành.

• Chủ động cập nhật quy định từ cơ quan thuế.